Czym karmić dzieci i młodzież, by zapobiec próchnicy

To, co jemy stanowi istotną rolę w prewencji chorób zębów i przyzębia. Spożywanie dużej ilości produktów bogatych w cukry proste prowadzi do szybszego rozwoju próchnicy, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Zatem jednym z najważniejszych czynników w prewencji jest przestrzeganie odpowiedniej diety.

Jakich produktów spożywczych unikać, żeby nie dopuścić do próchnicy?

Przede wszystkim należy zminimalizować ilość węglowodanów prostych w codziennej diecie. Dzieci spożywają je w ciastkach, batonikach, czekoladzie, lizakach, lodach, chipsach, żelkach, drożdżówkach, słodkich napojach mlecznych typu jogurt i shake, napojach gazowanych w tym energetycznych, w owocach i sokach owocowych itp. Węglowodany z grupy cukrów prostych osiadają na powierzchni zębów, obniżają poziom pH w jamie ustnej i stanowią idealną pożywkę dla grzybów i bakterii, przez co sprzyjają rozwojowi próchnicy. Jednym z najważniejszych czynników w rozwoju próchnicy jest czas pozostawania pokarmu w jamie ustnej. Zbyt krótkie odstępy między posiłkami lub spożywanie produktów o gęstej i lepkiej konsystencji skutkuje pozostawaniem resztek w jamie ustnej, przez co obniża się w niej poziom pH.

Szkodliwe dla zębów są również kwasy wytwarzane przez bakterie po spożyciu produktów zawierających skrobię, takich jak kasze, ryże, makarony, ziemniaki, nasiona roślin strączkowych i produkty zbożowe.

Nie należy wykluczać powyższych produktów z diety, lecz po posiłku najlepiej wyszczotkować zęby.

Co więc warto jeść, by mieć zdrowe zęby?

W codziennej diecie powinny znaleźć się produkty zawierające wapń, witaminę D, fosfor, fluor, magnez – ważne składniki wspomagające wytrzymałość i kondycję zębów. Zawierają je m.in.: mleko i produkty mleczne bez dodatku cukru, ryby morskie, drób, warzywa liściaste, jaja, kasze, płatki zbożowe, suszone owoce, zielona herbata. Kolejnym istotnym składnikiem jest błonnik pokarmowy, jego zawartość może zmniejszać ryzyko wystąpienia próchnicy, poprzez zwiększenie wydzielania śliny, co ułatwia usuwanie resztek pokarmu z zębów. Najwięcej błonnika znajduje się w owocach, warzywach i produktach pełnoziarnistych.

Należy także pamiętać o piciu odpowiedniej ilości wody. Po posiłku warto przepłukiwać jamę ustną, zwłaszcza gdy odczuwa się suchość spowodowaną zbyt małą ilością śliny.

Niektóre produkty, choć sprzyjają rozwojowi próchnicy, mają pozytywny wpływ na organizm i nie należy ich wykluczać z diety. Należą do nich: owoce, produkty zbożowe, miód, suszone owoce, świeże soki owocowe. Po spożyciu tych produktów należy dokładnie wyszczotkować zęby.

Zalecenia stomatologiczne, które pomogą uniknąć próchnicy:

1. Regularna kontrola jamy ustnej na wizytach u stomatologa – zaleca się co 6 miesięcy.
2. Mycie zębów nie krócej niż 2 minuty najlepiej po każdym posiłku, stosowanie nici dentystycznych, irygatorów oraz płynów do płukania jamy ustnej.
3. Stosowanie diety ubogiej w produkty kariogenne.
4. Unikanie spożywania produktów klejących i lepkich, które oklejają powierzchnię zębów.
5. Leczenie zębów mlecznych, które są zakażone próchnicą, zamiast czekania, aż same wypadną. Próchnica jest chorobą zakaźną, która przenosi się z zębów mlecznych na wyrzynające się zęby stałe.

lek. dent. Karina Czernów, Centrum Stomatologiczne Mawident